Ngất

Định nghĩa: Mất ý thức đột ngột và phục hồi hoàn toàn trừ các tình trạng khác như co giật, đột quị hoặc đột tử.


Chú ý: mặc dù là lành tính nhưng có thể là báo hiệu của đột tử. Mục tiêu chính trong tiến trình chẩn đoán là loại trừ các bệnh tim thực tổn bằng hỏi bệnh sử và khám lâm sàng; đánh giá chức năng thất trái, ĐTĐ, cân nhắc các thăm dò chuẩn đoán NMCT khác.


Nguyên nhân


1) Lành tính và không rõ nguyên nhân - 40% các trường hợp


2) Các nguyên nhân cụ thể:

Do tim	Nguyên nhân ngoài tim
Hệ thống dẫn truyền: + Block nhĩ thất ® nhịp tim chậm; + Suy nút xoang; + Máy tạo nhịp hỏng; + Rối loạn nhịp thất (NNT; xoắn đỉnh); + Hội chứng QT kéo dài; + NNTT; + WPW (đặc biệt khi có rung nhĩ); + Hội chứng Brugada	Phản xạ/tự động: + Thần kinh tim (chất gây liệt mạch ® giãn mạch và giảm nhịp tim một cách không tương xứng; chất ức chế cơ tim ® block nhĩ thất); + Tình huống (nuốt; tiểu tiện; đại tiện; ho vv); + Tăng nhậy cảm xoang cảnh; + Đau thần kinh thiệt hầu
Nguyên nhân cơ học: + Hẹp mạch máu (HC; HHL; tắc van cơ học); + Bệnh cơ tim phì đại; + U nhầy nhĩ trái; + Tắc mạch phổi; + Vỡ túi phình xoang Valsalva	Thần kinh: + Co giật; + Thiếu máu não thoáng qua (TIA); Hiện tượng ăn cắp máu của động mạch dưới đòn
	Phẫu thuật chỉnh hình: + Thuốc; + Rối loạn thần kinh thực vật; + Mất thể tích máu
	Chuyển hóa: + Hạ đường máu; + Thiếu ô xy máu
Nguyên nhân khác: + Tách động mạch chủ; + ép tim cấp; + Tăng áp động mạch phổi	Tâm thần: + Cơn hoảng loạn; + Tăng thông khí
Do thuốc: + Liệt hạch (b blocker; chen kênh can xi, digoxin); + QT kéo dài (thuốc chống trầm cảm ba vòng; thuốc điều trị tâm thần; kháng sinh nhóm Macrolide); + Thuốc chống loạn nhịp (gây loạn nhịp)	Do thuốc: + Thuốc giãn mạch (hydralazine; ức chế men chuyển; nifedipine, nitrate; a-blocker); + Thuốc lợi tiểu; + L-dopa; + Rượu; + Thuốc hạ đường huyết đường uống và insulin

Nguyên nhân	Tỷ lệ tử vong trong năm đầu	Tỷ lệ tử vong sau 5 năm
		Tất cả nguyên nhân	Đột tử
Ngất do tim	30%	50%	30%
Ngất không do tim	8%	25%	5%
Ngất vô căn	6%	20%	<5%

Tiếp cận chẩn đoán

- Dựa vào tiền sử: Chẩn đoán dễ nếu là do các rối loạn nhịp tim nếu thấy bệnh nhân đột ngột mất ý thức không có tiền triệu và "cảm giác" trở về bình thường ngay sau đó. Ngất do nguyên nhân thần kinh tim thường xuất hiện với các tiền triệu sau đó cảm giác buồn nôn, yếu, tái và mệt kéo dài nhiều phút hoặc nhiều giờ sau ngất. Rối loạn nhịp thất hoặc nhịp tim chậm có thể khởi phát ngất do nguyên nhân thần kinh tim. Các bệnh nhân lớn tuổi có thể không nhớ được các triệu chứng của ngất do thần kinh tim gây ra.Read more »